Yükseköğretim Kurulu (YÖK) verilerine göre Türkiye’deki üniversitelerde eğitim gören 7.5 milyona yakın öğrencinin sadece 47 bin 75’i engelli. Üstelik bu engelli öğrencilerin 42 bine yakını uzaktan eğitim görüyor. Yani sadece 5 bin öğrenci amfi ve sınıflarda eğitim görebiliyor…

Tekerlekli sandalyeye mahkûm bir hayat sürmesine rağmen hukukçu olma hayalinden asla vazgeçmeyen Muhammed Hazar Tekin, şanslı engelli öğrencilerden biri. Çünkü Maltepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ni kazanan Tekin’in kampüste engeli yok.
Birleşmiş Milletler tarafından ilan edilen 3 Aralık Dünya Engelliler Günü’nün ana teması; engellilerin haklarına dikkat çekmek. Engellilerin hayata etkin bir şekilde katılabilmeleri ve mutlu, başarılı bireyler haline gelebilmeleri ise ancak kendilerine sunulan imkânlarla mümkün.


Muhammed Hazar Tekin… 19 yaşında. Genetik geçişli tip 3 SMA hastası, bu yüzden hayat boyu tekerlekli sandalyeye bağlı kalacak. Ama bu durum okuma azmine engel olmuyor. Tekin bu yıl Maltepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ni kazandı. Annesi ve iki kardeşiyle İstanbul Sancaktepe semtinde yaşayan Tekin; azim hikâyesiyle, üniversitesi ise engellilere sunulan kampüs ortamıyla örnek oluyor.

Yabancı Diller Yüksekokulu’nda İngilizce Hazırlık sınıfında okuyan Muhammed, hareket sinir hücrelerinden kaynaklı bir hastalık olan SMA ile doğduğu günden bu yana mücadele etmesine ve zor günlerden geçmesine rağmen hayallerini hukukçu olmak süslüyordu. Şimdiki hedefi ise, Hukuk Fakültesi’ni başarıyla bitirip, akademisyen olmak.

Tekin için bu günlere gelmek kolay olmadı. Ancak eğitim yaşamı boyunca pek çok sıkıntıyla karşılaşan Tekin sadece üniversiteli olması anlamında değil, kampüs ortamında kendisine sağlanan imkânlar nedeniyle şanslı engellilerden. Yaşadıklarının örnek olması gerektiğini söylüyor.

ENGELSİZ YAŞAM MÜMKÜN

Tekin, engellilere yönelik olanaklar nedeniyle üniversiteye ve sınıflara ulaşımla ilgili hiçbir sıkıntıyla karşılaşmıyor. Derslerin başladığı ilk günlerde Muhammed Hazar Tekin’e Rektör Prof. Dr. Şahin Karasar yerleşkeye gidiş gelişleri için araç tahsis etti; sonrasında da Sancaktepe Belediyesinin İBB’yle olan işbirliğiyle, tahsis edilen bir araçla ulaşım sağlanmaya başlandı. Rektörlüğe bağlı olarak kurulan Engelli Öğrenci Birimi herhangi bir engeli olan öğrencilerin eğitim ortamları başta olmak üzere, her türlü mekâna erişimleri için gerekli tüm önlemleri almış durumda. 



SINIFTA İLK KEZ ENGELLİ GÖRENLER KOLAY ALIŞAMIYOR

Ancak her şey elbette güllük gülistanlık değil. Örneğin, okul ortamında ilk kez bir engelliyle birarada olanların alışma sürecinin oldukça zor olduğuna dikkat çeken Tekin, ilk günlerde arkadaşlarıyla kaynaşmasında bazı sıkıntılar yaşandığını ancak yavaş yavaş bu durumun yoluna girdiğini anlatıyor. Birçok kişinin engelliye nasıl davranması gerektiğini bilmediğini, kendisinin de iletişim kurma konusunda çekingen davrandığını söyleyen Tekin, “Karşılıklı alışma süreci bazen zor olabiliyor. Ancak iyi niyet her sorunu çözüyor” dedi.

OKUL DEĞİL SOKAKLAR ZOR

Engelliler için en zor yaşam alanın okullar değil sokaklar olduğuna dikkat çeken Tekin, “Her zaman bir engel var. Bir rampanın önüne park edilen bir araç tüm gününüzü mahvedebiliyor. Adeta bir yere hapsolmuş oluyorsunuz. Bozuk yollar, yüksek kasisler nedeniyle akülü aracım zarar görüyor, giderek kullanmak zorlaşıyor. Binaların girişlerinde engellilere uygun rampalar yok. Olan rampalar standartlara uygun olmayabiliyor. Bu nedenle asıl engel sokakta” diyor.

SOKAKLAR BİZE GÖRE TASARLANMALI


Tekin, engellilerin mutlaka hayatın içinde olması gerektiğine inanıyor ve engellilere şu mesajı veriyor:
“Biz ne kadar sokakta ve ne kadar hayatın içinde olursak, insanlar da o kadar çok bizi görecek ve bize nasıl davranmaları gerektiğini öğrenecek ve bize alışacak. Biz hayatın içinde var oldukça, kurumlar yaşam alanlarını bize göre tasarlamaya çalışacak. Bu nedenle her engellinin nerede yaşarsa yaşasın, sokağa çıkarak var olmaları ve oradaki sorunların çözümüne yardımcı olması gerekiyor.”


ENGELLİ BİRİMİ NEDEN ÖNEMLİ?


Üniversitedeki Engelli Öğrenci Birimi’nin kendisi gibi engelli diğer öğrenciler için de çalışmalar yaptığını, engellilerin karşılaştığı sorunları çözmek için çaba harcadıklarını dile getiren Tekin, “Ne zaman bir sıkıntımı iletsem ya da mesaj atsam, bana hızla geri dönüp sorunun çözümü için çalışmalara başladıklarını bildiriyorlar, hatta ben daha aramadan, önceden beni arayıp gereken önlemleri alıyorlar” diyor.

Engelli öğrencilerin üniversite ortamında rahat hareket edebilmesi, yaşam alanlarına ve eğitim birimlerine ulaşabilmesi, hızla muhatap bulabilmesi önemli. Maltepe Üniversitesi’nde de gerekli önlemlerin alınmış olması engelli duyarlılığından kaynaklanıyor. Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Betül Çotuksöken ve Engelli Öğrenci Birim Başkanı Ahmet Durmuş engelli öğrencilerle çok yakından ilgileniyor. 

Maltepe Üniversitesi İşletme ve Yönetim Bilimleri Fakültesi İktisat Bölümü Araştırma Görevlisi Ahmet Durmuş, “Gerek akademik gerek fiziksel anlamda engellilerin önündeki tüm engelleri kaldırarak sosyalleşmelerini, fiziksel etkinliklere katılmalarını her ortamda sağlıyoruz” diyor.